Башню Курта и Тага, а также другие объекты культурного наследия восстанавливают в Осетии

Ирыстоны ноггонд цæуынц Курта æмæ Тæгайы мæсыг æмæ культурон исбонады æндæр объекттæ

05.04.2018

11:15

русский / иронау

В ауле Хакуна Куртатинского ущелья завершились предварительные работы по укреплению основания башни Курта и Тага. Помощь в восстановлении этого объекта оказывает меценат из Красноярска Владимир Гуриев, об этом «15-му Региону» сообщила начальник отдела комитета по охране и использованию объектов культурного наследия республики Эмилия Агаева.

«В селении Барзикау у фамилии Гуриевых есть башня, которая тоже требует проведения некоторых работ. Однако когда меценат увидел, как башня Курта и Тага стоит на крутом отроге и разрушается, он принял решение, в первую очередь, взяться за нее. Тем более она не фамильная, а достояние нескольких ущелий. Честь и хвала таким людям!»,- подчеркнула Агаева.

Осенью на объекте были проведены предварительные укрепительные работы, которые возобновятся с приходом тепла. Стоит отметить, что все реставрационные работы проводятся организациями, имеющими соответствующие лицензии. Кроме того, Владимир Гуриев планирует взяться и за Дзивгисскую скальную крепость.

Всего в перечнях Комитета по охране и использованию объектов культурного наследия Северной Осетии зарегистрирована 151 башня: 107 башен – объекты культурного наследия федерального значения, 44 – регионального значения.

По словам Эмилии Агаевой, башни находятся в разной степени сохранности: одни из них – в удовлетворительном состоянии, на других появились трещины и налицо признаки разрушения, а некоторые строения и вовсе находятся в аварийном и даже руинированном состоянии. Как отметила начальник отдела комитета по охране и использованию объектов культурного наследия республики, башни или другие фамильные памятники могут передаваться в безвозмездное пользование юридическим лицам (фамильным объединениям), уставной целью которых является сохранение объектов культурного наследия. Уже разработан типовой устав, определен перечень документов, необходимых для передачи объектов культурного наследия в безвозмездное пользование с последующим заключением с фамильными общественными объединениями охранных обязательств. В свою очередь, фамильные объединения создают фонд по сбору средств, для последующего проведения реставрационных или консервационных работ.

На сегодняшний день в Комитет уже обратились представители 62 фамилий, желающих восстановить свои родовые башни, сельские святилища, склепы, кладбища и другие объекты культурного наследия.

Нино 15-Гудушаури

Куырттаты комы Хæкъуынайы хъæуы ахицæн сты Курта æмæ Тæгайы мæсыг фидар кæнынимæ баст рагагъоммæйы куыстытæ. Ацы объекты ногкæнынад æххæстгонд цæуы меценат Гуыриаты Владимиры (Красноярскæй) æххуысæй, ацы хабар "15-æм Регион"-æн фехъусын кодта республикæйы культурон исбонады объекттæ хъахъхъæнынады æмæ пайдакæнынады комитеты хайады сæргълæууæг Æгайты Эмилия.

"Гуыриатæн Барзыхъæуы мæсыг ис, уый дæр ногкæнинаг у. Фæлæ меценат, Курта æмæ Тæгайы мæсыг куыд хæлы, уый куы федта, уæд сфæнд кодта ацы мæсыгæй райдайын. Уыимæ ма ацы мæсыг мыггагон нæу, фæлæ цалдæр комæн иумæйаг. Арфæйаг уæнт ахæм адæм!" – бахахх кодта Эмилия.

Фæззæджы объекты арæзт æрцыдысты рагагъоммæйы фидаргæнæн куыстытæ, куы фæхъармдæр уа, уæд ацы куыстытæ адарддæр кæндзысты. Фæбæрæг кæнын хъæуы, æппæт реставрацион куыстытæ æххæст кæнынц, æмбæлон лицензитæ кæмæ ис, уыцы организацитæ. Уымæй уæлдай, Гуыриаты Владимир бавналдзæн Дзывгъисы фидармæ дæр. Æдæппæтæй Цæгат Ирыстоны культурон исбон хъахъхъæнынады æмæ пайдакæнынады Комитеты номхыгъды регистрацигонд æрцыд 151 мæсыджы: 107 мæсыджы – культурон исбонады объекттæ федералон нысаниуæгимæ, 44 – регионалон нысаниуæгимæ. Æгайты Эмилияйы ныхæстæм гæсгæ, мæсгуыты уавæр алыхуызон у: сæ иутæ – зæрдæмæдзæугæ уавæры, иннæттæ сабыргай хæлынц, кæцыдæртæ та – кæлæддзаг уавæры.

Республикæйы культурон исбонады объекттæ хъахъхъæнынады æмæ пайдакæнынады комитеты хайады сæрдар куыд фæбæрæг кодта, афтæмæй мæсгуытæ æмæ æндæр мыггагон цыртдзæвæнтæ лæвар раттæн ис, йæ нысан культурон исбонад бахъахъхъæнын кæмæн у, уыцы юридикон удгоймæгтæн (мыггагон иугæндтæн). Ныридæгæн арæзт æрцыд устав, бæрæггонд æрцыд, культурон исбонады объекттæ мыггагон æхсæнадон иугæндтæн лæвар раттынæн хъæугæ гæххæттыты номхыгъд. Мыггагон иугæндтæ сараздзысты фæрæзтæ æмбырд кæныны фонд – уый фæстæйы реставрацион æмæ консервацион куыстытæн. Абоны бон Комитетмæ баздæхтысты 62 мыггаджы минæвæрттæ, фæнды сæ сæ мыггагон мæсгуытæ, хъæууон кувæндæттæ, зæппадзтæ, уæлмæрдтæ æмæ культурон исбонады æндæр объекттæ сног кæнын.